IJkcentrum voor de bodem

Een nieuwe faciliteit voor het vergelijken van de bodembiodiversiteit
Aanplant tiny forest Lelystad

Met het IJkcentrum voor de bodem wordt inzicht gegeven in wat een bodem tot een goede bodem maakt. We ontwikkelen standaarden, waarmee willekeurige bodemmonsters vergeleken (geijkt) kunnen worden. Op grond van de ijkresultaten worden adviezen gegeven voor duurzame bodemverbeteringen.

Op donderdag 20 mei 2021 is het IJkcentrum officieel geopend. De digitale rondleiding en de andere onderdelen van het programma zijn hier terug te kijken.

De onderdelen zijn ook los te bekijken via deze link: van uitleg tot openingshandeling.

Eigenschappen van de bodem

Een bodem wordt gekenmerkt door de fysische, chemische en biologische eigenschappen. Er is al veel kennis beschikbaar over de fysische (bodemstructuur, afslibbaarheid, verdichtingsgevoeligheid) en chemische eigenschappen (organische stofgehalte, bodemvruchtbaarheid, chemische verontreiniging) die een goede bodem kenmerken. Maar de kennis van de biologische bodemeigenschappen waaraan een goede bodem voldoet, is nog onvoldoende beschikbaar. In het IJkcentrum gaan we kennis van het bodemleven verzamelen en beschikbaar maken voor gebruikers.

Bodemecotron NIOO-KNAW Wageningen
Froukje Rienks
IJkcentrum locatie NIOO Wageningen: het nieuwe 'bodemecotron' voor het vergelijken van zand-, veen- en kleibodems.

Wat doet het IJkcentrum?

In het IJkcentrum verzamelen onderzoekers nieuwe gegevens van het bodemleven in relatie tot de bodemeigenschappen en het gebruik van de bodem. Op tal van veldlocaties in Nederland nemen we op zeer gestandaardiseerde manier bodemmonsters en analyseren die in het laboratorium met de meest recente technieken. Deze gegevens worden gekoppeld aan informatie over het gebruik van de bodem, het type bodem, de locatie en andere zaken die van belang zijn voor beheer en beleid. In aanvulling daarop brengen we gegevens van bestaande datasets bijeen. Het IJkcentrum verzamelt dus bodem(biodiversiteits)gegevens, helpt gebruikers bij het vergelijken met referenties en adviseert over methoden waarmee de bodembiodiversiteit kan worden bevorderd.

IJkcentrum op twee locaties

Het IJkcentrum voor de bodem is onderdeel van het Centrum voor Bodemecologie, dat een samenwerking is tussen het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Wageningen UR. In Lelystad bij Open Teelten en op de Boerderij van de Toekomst liggen heel veel verschillende experimenten, zoals strokenteelt, agroforestry en een Tiny Forest die allemaal worden ingezet voor het IJkcentrum. In Wageningen bij het NIOO-KNAW ligt een bodem-ecotron waar de bodembiodiversiteit van representatieve Nederlandse bodems (zand, klei en veen) wordt onderzocht en waar moleculaire bodembiodiversiteitsanalyses worden uitgevoerd.

IJkcentrum locatie Lelystad: aanleg van de  speciale onderzoeksversie van een Tiny Forest.
Fabrice Ottburg
IJkcentrum locatie Lelystad: aanleg van de speciale onderzoeksversie van een Tiny Forest.

Onder het Maaiveld

Het IJkcentrum voor de bodem maakt onderdeel uit van het Onder het Maaiveld-project dat mogelijk wordt gemaakt door de Nationale Postcodeloterij. Onder het Maaiveld is een samenwerking van NIOO-KNAW en Centrum voor Bodemecologie met IUCN-Nederland en De Vlinderstichting. Samen werken deze organisaties aan een structurele verandering in de omgang met onze waardevolle bodem. Het doel is het bodemleven in Nederland te herstellen, als basis voor een gezonde natuur en een gezonde maatschappij. Ook de Bodemdierendagen horen hier sinds 2020 bij.

Contact

Interesse? Vragen? Opmerkingen? Laat het ons weten via communicatie@nioo.knaw.nl.

Wat is het IJkcentrum voor de bodem?